Ograniczone prawa rzeczowe i ochrona własności


Ograniczone prawa własności odnoszą się do cudzej rzeczy. Powodują one ograniczenie prawa własności przez właściciela rzeczy.
Ustanowienia ograniczonych praw rzeczowych odbywa się:

  • przez zawarcie umowy miedzy właścicielem rzeczy, który to prawo ustanawia a osobą, która to prawo nabywa
  • na skutek orzeczenia sądu
  • na podstawie przepisów ustaw.

 
W polskim prawie wyróżnia się następujące ograniczone prawa rzeczowe:

  • użytkowanie – polega na tym, że osoba uprawniona może używać cudzej rzeczy i pobierać z niej pożytki. Prawo do użytkowania jest prawem niezbywalnym
  • służebność – jest ograniczonym prawem rzeczowym, które może być ustanowione tylko na nieruchomości. Służebność polega bądź na ograniczeniu właściciela w jego prawach, bądź na przyznaniu osobie uprawnionej prawa korzystania z cudzej nieruchomości w oznaczonym zakresie
  • zastaw – jest ograniczonym prawem rzeczowym, które służy zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności. Istota zastawu polega na tym, że w razie niewykonania zobowiązania przez dłużnika, wierzyciel może zaspokoić swoją wierzytelność z rzeczy obciążonej zastawem i to niezależnie od tego, czyją stanowi własność. Zastaw powstaje w drodze umowy.
  • hipoteka –jest ograniczonym prawem rzeczowym, które służy zabezpieczeniu wierzytelności pieniężnej. Polega ono na tym, że wierzyciel, na rzecz którego ustanowiono hipotekę, może dochodzić swej wierzytelności z nieruchomości, która jest tym prawem obciążona.

 
O tym, jak wysoką rangę ma ochrona własności, świadczy zapis w konstytucji mówiący, że Rzeczpospolita Polska chroni własność. Kancelaria adwokacka Warszawa. Ponadto w  aktach prawnych niższej rangi niż konstytucja, przede wszystkim w Kodeksie cywilnym, zawarte są liczne zapisy dotyczące ochrony własności. Ochrona własności znajduje swój wyraz w tym, że każdy, czyje prawo własności jest naruszone, może zwrócić się do organu państwa o ochronę swojego prawa.