Osobą fizyczną jest każdy człowiek od urodzenia aż do śmierci. Każdy człowiek od urodzenia posiada zdolność prawną. Zdolność prawną człowiek zachowuje aż do śmierci. Od zdolności prawnej trzeba odróżnić zdolność do czynności prawnych, która oznacza możliwość do samodzielnego zaciągania zobowiązań i nabywania praw wynikających z prawa cywilnego. Każdą osobę fizyczną można zaklasyfikować do jednej z grup pod względem posiadanej przez nią zdolności do czynności prawnych:
- osoby posiadające pełną zdolność
- osoby posiadające ograniczoną zdolność
- osoby nie posiadające zdolności do czynności prawnych.
Pełną zdolność do czynności prawnych uzyskują osoby pełnoletnie (ukończone 18 lat) i małoletnie (nie ukończyły 18 lat), które zawarły związek małżeński. Natomiast osoby, które ukończyły 13 lat, a nie ukończyły 18 lat, mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Pozbawienie zdolności do czynności prawnych to ubezwłasnowolnienie. Ubezwłasnowolnienie może być całkowite lub częściowe. Ubezwłasnowolnienie całkowite pozbawia osobę fizyczną zdolności do czynności prawnych. Natomiast w skutek ubezwłasnowolnienia częściowego osoba posiadające pełne prawo do zdolności prawnych uzyskuje jedynie ograniczone prawo do zdolności prawnych. Decyzję o ubezwłasnowolnieniu podejmuje sąd. Adwokat Warszawa może się przydać w tej sytuacji. Czynności prawne osób nie posiadających zdolności do czynności prawnych są nie ważne, za wyjątkiem czynności dotyczących życia codziennego. Dla osób ubezwłasnowolnionych całkowicie ustanawiany jest opiekun, natomiast dla osób ubezwłasnowolnionych częściowo kurator.
Oprócz osób fizycznych podmiotami w prawie cywilnym mogą być osoby prawne. Osobami prawnymi są Skarb Państwa i wyodrębnione jednostki organizacyjne, którym na mocy szczególnych przepisów przyznano osobowość prawną. Uzyskanie osobowości prawnej następuje zwykle z chwilą wpisu do właściwego rejestru.
Osoby prawne posiadają zdolność prawną, czyli mogą występować jako podmioty prawa cywilnego, co oznacza możliwość posiadania praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa cywilnego. Jest to tzw. specjalna zdolność prawna, ponieważ osoby prawne nie mogą dokonywać czynności charakterystycznych dla osób fizycznych, a ponadto zakres działania osób prawnych jest ograniczony przez cel, przepisy prawne i oparty na nich statut bądź umowa.
Podstawowa klasyfikacja osób prawnych przeprowadzona w Kodeksie cywilnym pozwala na wyodrębnienie dwóch kategorii prawnych:
*Skarbu Państwa
*Jednostek organizacyjnych, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną:
- gminy, powiaty, województwa
- spółki kapitałowe: sp. z o.o. i s.a.
- fundacje
- banki państwowe
- przedsiębiorstwa państwowe
- państwowe jednostki organizacyjne, które na mocy przepisów szczególnych uzyskały osobowość prawną
- spółdzielnie
- stowarzyszenia
- związki zawodowe
- inne jednostki organizacyjne posiadające zdolność prawną
na/� uP��`�dpowiada początkowemu dniu terminu, a gdyby takiego dnia nie było, w ostatnim dniu miesiąca.
- jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to 1, 15 i ostatni dzień miesiąca
- termin półmiesięczny jest równy 15 dniom
- jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego.
Roszczenie majątkowe, czyli prawo do żądania od oznaczonej osoby określonego świadczenia, może ulec przedawnieniu, co oznacza, że po upływie określonego przez prawo terminu, nie można dochodzić roszczeń. Ogólne terminy przedawnienia są określone w art. 118 Kodeksu cywilnego i mówią:
- trzy lata dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
- 10 lat dla pozostałych roszczeń
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Możliwe są także sytuacje, w których bieg roszczeń zostanie zawieszony lub przerwany.
Zawieszenie biegu przedawnienia następuje w przypadku:
- roszczenia dzieci przeciw rodzicom przez czas trwania władzy rodzicielskiej
- roszczeń osób nie mających pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym kuratelę- przez czas sprawowania kurateli
- roszczeń przysługujących jednemu z małżonków przeciw drugiemu – przez czas trwania małżeństwa
- roszczeń, których uprawniony nie może dochodzić przed sądem z powodu przeszkody wywołanej siłą wyższą – przez czas trwania przeszkody.
Przerwanie biegu przedawnienia powoduje:
- każda czynność – mająca na celu dochodzenie, ustalenie, zaspokojenie lub zabezpieczenie roszczenia – dokonana przed sądem lub innym organem powołanym do rozpatrywania spraw lub egzekwowania danych roszczeń
- uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje
- wszczęcie mediacji, czyli ugodowego sposobu rozstrzygania sporu.
Od dnia, w którym wystąpiło zdarzenie powodujące przerwanie biegu przedawnienia, termin przedawnienia zaczyna liczyć się od nowa.